ΘΕΟΔΟΣΙΑΝΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΑ Δια-TΑγματα που επΕβαλαν βΙαια τον Χριστιανισμ;o

Αυτοκράτορας Κωνστάντιος προς Μαδαλιανό, βοηθό Eπαρχο της Διοικήσεως: 341 μΧ

  "Να σταματήσει η ψευδής πίστη και να απαγορευθεί αμέσως η τρέλα των θυσιών. Και αν κάποιος παραβιάσει το νόμο του θείου αυτοκράτορα, δηλαδή του πατρός μας, και την εντολή της ευσπλαχνίας μας, και τολμήσει να τελέσει θυσία, θα τιμωρηθεί με την ποινή που του ταιριάζει" (XVI.16.10.2 )


Αυτοκράτορας Κωνστάντιος προς Ταύρο, Έπαρχο Πραιτορίου : 346 μχ

      "Απαιτούμε να κλείσουν όλοι οι ναοί όλων των τόπων και πόλεων.Επίσης θα απαγορευθεί η είσοδος σ’ αυτούς, για να μην έχουν τη δυνατότητα οι ηλίθιοι να διαπράττουν αμαρτίες. Επιθυμούμε να απέχουν όλοι απ’ τις θυσίες και όποιος διαπράξει το αδίκημα αυτό, θα τιμωρηθεί με αποκεφαλισμό. Η περιουσία οποίου τιμωρηθεί μ’ αυτόν τον τρόπο, θα περιέλθει στα αυτοκρατορικά ταμεία.Επίσης, θα.... τιμωρηθούν με τον ίδιο τρόπο οι διοικητές των επαρχιών, αν αμελήσουν να τιμωρήσουν τέτοια εγκλήματα"  (XVI.10.4)


Αυτοκράτορας Κωνστάντιος προς Κερεάλη, Έπαρχο της Πόλεως: 353 μχ

     "Οι νυκτερινές θυσίες που είχε επιτρέψει ο Μαγνέντιος θα σταματήσουν και θα ανακληθούν οι παράνομες αυτές άδειες"  (XVI.16.10.5)


Αυτοκράτορας Κωνστάντιος και Καίσαρας Ιουλιανός: 356 μχ

"Διατάσσουμε όσοι τελούν θυσίες ή λατρεύουν αγάλματα να τιμωρηθούν με την ποινή του θανάτου" (XVI.16.10.6)


Αυτοκράτορες Γρατιανός, Βαλεντινιανός και Θεοδόσιος προς Φλόρο,
Έπαρχο Πραιτoρίου: 381 μχ

      "Όποιος τρελός και ιερόσυλος επιδοθεί σε ημερήσιες ή νυκτερινές θυσίες, οι οποίες έχουν απαγορευθεί, για να δεχθεί συμβουλές περί αβέβαιων ζητημάτων, κι αν αποφασίσει ότι πρέπει να χρησιμοποιήσει ή ότι πρέπει να επισκεφθεί ναό για να διαπράξει τέτοια εγκλήματα, ας ξέρει ότι θα τιμωρηθεί με προγραφή της περιουσίας του. Εμείς, με τον δίκαιο θεσμό μας, έχουμε ορίσει ότι ο Θεός θα λατρεύεται με αγνές προσευχές και όχι να εξευτελίζεται με χυδαία άσματα" (XVI.16.10.7)
 

Αυτοκράτορες Γρατιανός, Βαλεντινιανός και Θεοδόσιος προς Αλβίνο,
Έπαρχο Πραιτορίου:  391 μχ

    "Δεν θα μολυνθεί κανείς με θυσίες και δεν θα σφάξει αθώο ζώο. Κανείς δεν θα πλησιάσει τα ιερά ή τους ναούς, ούτε και θα τιμήσει εικόνες κατασκευασμένες από ανθρώπινα χέρια, διότι θα είναι ένοχος με βάση τους ανθρώπινους και θείους νόμους. Και οι δικαστές ακόμη δεσμεύονται απ’ αυτούς τους νόμους και αν κάποιος απ’ αυτούς συμμετάσχει σε ειδωλολατρικές τελετές, περνώντας σε κατώφλι ναού με σκοπό την λατρεία, οπουδήποτε κι αν συμβεί - σε πόλη ή στην διάρκεια ταξιδιού -, θα ππληρώσει αμέσως δεκαπέντε χρυσές λίβρες και το προσωπικό του θα πληρώσει ένα ανάλογο ποσό, εκτός κι αν αντισταθούν στο δικαστή και τον καταγγείλουν αμέσως δημοσίως. Όσοι είναι αξιωματούχοι Corrector ή Praeses θα πληρώνουν πρόστιμο τεσσάρων χρυσών λιβρών και ανάλογο ποσό οι σύνοδοί του" (XVI.10.10)


Αυτοκράτορες Γρατιανός, Βαλεντινιανός και Θεοδόσιος προς Ευάγριο,
Praefectus Augustalis, και Ρωμανό, Κόμη Αιγύπτου: 391 μχ

    "Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τελέσει θυσίες και να περιφέρεται σε ναούς.Κανένας δεν θα αποδώσει τιμές σε ιερά.Όλοι θα αποδεχθούν ότι ο νόμος Μας τους αποκλείει απ’ την παράνομη είσοδο σε ναό.Και αν κάποιος επιχειρήσει να κάνει κάτι σχετικό με τους Θεούς ή με ιερές τελετουργίες και παραβιάσει την αυτοκρατορική μας απαγόρευση, ας γνωρίσει πως δεν θα αποφύγει την τιμωρία και ότι δεν θα έχει τα ειδικά αυτοκρατορικά προνόμια. Επίσης, αν κάποιος δικαστής, εν καιρώ διάρκειας ασκήσεως του αξιώματός του, βασιστεί στα προνόμια της εξουσίας του και μπει ως ιερόσυλος σε μιαρούς τόπους, θα υποχρεωθεί να πληρώσει στο ταμείο μας δεκαπέντε χρυσές λίβρες και το προσωπικό του θα πληρώσει ανάλογο ποσό, εκτός αν τον αντιστρατευθούν ομαδικώς" (VI.10.11)



392 μΧ: Αυτοκράτορες Θεοδόσιος, Αρκάδιος και Ονώριος προς Ρουφίνο, Έπαρχο
Πραιτωρίου

"Κανείς σε οποιαδήποτε κοινωνική τάξη ή ιεραρχικό βαθμό και αν ανήκει, είτε κατέχει κάποια εξουσία είτε έχει αποσυρθεί με τιμές, είτε είναι ισχυρός ή ταπεινός, λόγω καταγωγής ή οικονομικής καταστάσεως και νομικής υποστάσεως, σε κανέναν τόπο και σε καμία πόλη δεν θα θυσιάσει αθώο ζώο σε αγάλματα άψυχα. Ούτε θα τιμήσει, διαπράττοντας κρυφά την ανηθικότητα του, το Λάρητά του με πυρ, την Τύχη του με οίνο, ή τους Πενάτες του με θυμίαμα.Δεν θα ανάψει λυχνάρι σ’ αυτούς ούτε θα τοποθετήσει λιβάνι μπροστά τους, μα ούτε θα κρεμάσει στεφάνια προς τιμή τους.Αν τολμήσει κάποιος και απλώσει χέρι σε ζώο για να το θυσιάσει, ή να συμβουλευτεί τα σπαράζοντα σπλάχνα του, θα επιτραπεί σε όλους να τον καταγγείλουν με δημόσια κατηγορία, όπως συμβαίνει με όποιον είναι ένοχος της εσχάτης προδοσίας, και θα τιμωρηθεί με ανάλογη τιμωρία, παρόλο που δεν θα έχει διαπράξει ενάντιο στην ασφάλεια μας.

Διότι είναι από μόνο του αρκετά μεγάλο έγκλημα να παραβιάζει κάποιος τους νόμους της φύσεως, να διερευνήσει ζητήματα απαγορευμένα ή να αποκαλύψει κρυμμένα μυστικά και να αποτολμήσει ενέργειες απαγορευμένες, ή να επιδιώξει να μάθει πώς θα τελειώσει η ζωή του ή να υποσχεθεί την ελπίδα του θανάτου ενός άλλου. Και αν κάποιος αποδώσει τιμές και τοποθετήσει αναμμένο λιβάνι μπροστά σε αγάλματα κατασκευασμένα από ανθρώπινα χέρια και προορισμένα να υποστούν τη φθορά του χρόνου και αν, με γελοίο τρόπο, φοβηθεί ξαφνικά τα ομοιώματα που ο ίδιος έχει κατασκευάσει, ή αν τυλίξει ένα δέντρο με γιρλάντες ή αν υψώσει βωμό με χώμα, που έβγαλε ο ίδιος απ’ τη γη, ή αν προσπαθήσει μάταια να τιμήσει αγάλματα, προσφέροντας τους δώρα, που αν και είναι ταπεινά αποτελούν απόλυτη προσβολή εναντίον της εκκλησίας, θα τιμωρηθεί με κατάσχεση του σπιτιού ή του τεμαχίου γης που αποδείχθηκε ότι υπηρετούσε την ειδωλολατρική δεισιδαιμονία.

 

Διατάσσουμε ότι τα μέρη που έχουν μολυνθεί από καπνό λιβανιού, αν ανήκουν βεβαίως σ’ αυτούς που έκαιγαν το λιβάνι, θα περιέλθουν στην αυτοκρατορική περιουσία. Αν όμως επιχειρήσει κάποιος να τελέσει θυσία σε δημοσίους ναούς και ιερά, ή σε κτίρια και αγρούς που ανήκουν σε άλλους, και αν αποδειχθεί ότι τέτοια μέρη καταπατήθηκαν εν αγνοία του ιδιοκτήτη τους, ο δράστης θα υποχρεωθεί να πληρώσει πρόστιμο είκοσι πέντε χρυσών λιβρών.Αν οποιοσδήποτε γίνει συνεργός σε τέτοια πράξη, θα τιμωρηθεί με ίδιο τρόπο με αυτόν που διέπραξε το έγκλημα.

 

Επιθυμούμε το διάταγμα αυτό να επιβληθεί απ’ τους δικαστές, υπερασπιστές και τους βουλευτές των πόλεων.

Οι πληροφορίες απ’ τους υπερασπιστές και βουλευτές πρέπει να δοθούν αμέσως για να φτάσουν γρήγορα στα δικαστήρια, οπότε τα εγκλήματα αυτά να τιμωρούνται αμέσως. Επιπλέον, αν οι υπερασπιστές ή οι βουλευτές θεωρήσουν ότι ένα τέτοιο αδίκημα πρέπει να συγκαλυφθεί, για να γίνει χάρη σε κάποιους, ή αν το αδίκημα παραβλεφθεί από απροσεξία, θα είναι οι ίδιοι υπόλογοι στον οργισμένο δικαστή. Κι αν οι δικαστές πληροφορηθούν για τέτοια εγκλήματα και μεταθέσουν την τιμωρία, συνεργώντας έτσι με τους δράστες, θα πληρώσουν πρόστιμο τριάντα χρυσών λιβρών. Παρόμοια τιμωρία θα έχει και το προσωπικό τους" (XVI.10.13)

Αυτοκράτορες Αρκάδιος και Ονώριος προς Ρουφίνο, έπαρχο Πραιτoρίου - 395 μχ

"Κανείς δεν θα έχει ποτέ το δικαίωμα να επισκεφθεί ναούς ή ιερά, όπου κι αν βρίσκονται, ή να τελέσει μιαρές θυσίες.Συνεπώς, ας μην προσπαθήσει κανείς να απομακρυνθεί απ’ το δόγμα της Εκκλησίας.Πρέπει να τηρούνται οι κανόνες που θεσπίσαμε Εμείς πρόσφατα, και να μην τολμούν ναπαραβλέψουν τα διατάγματατωνπαλαιών αυτοκρατόρων που αναφέρονται στους αιρετικούς και στους ειδωλολάτρες.Ας ξέρουν πως οτιδήποτε έχει θεσπιστεί εναντίον τους απ’ τον πατέρα Μας, που τώρα είναι μεταξύ των αγίων, είτε αυτό ορίζει τιμωρία είτε πρόστιμο, τώρα θα εφαρμοστεί με μεγαλύτερη αυστηρότητα.

 

Επίσης, ας γνωρίζουν οι διοικητές των επαρχιών με τους ακόλουθούς τους, οι επικεφαλείς των βουλευτών, οι υπερασπιστές των κοινοτήτων, μαζί με τους βουλευτές και τους διαχειριστές των αυτοκρατορικών Μας κτημάτων, πως αν μάθουμε ότι γίνονται συγκεντρώσεις ειδωλολατρικές στα κτήματα αυτά - χωρίς το φόβο της απώλειας της περιουσίας των, αφού αυτά τα κτήματα δεν μπορούν να προσαρτηθούν στο αυτοκρατορικό ταμείο, διότι ήδη ανήκουν εις αυτόν - , ότι αν έχουν επιχειρήσει τέτοιο αδίκημα, αντίθετα σε αυτό που έχουμε ορίσει, και αν ο δράστης δεν τιμωρήθηκε αμέσως τη στιγμή που τα διέπραττε αυτά, τα πρόσωπα αυτά θα υπόκεινται σε όλες τις απώλειες περιουσιών και τις τιμωρίες που ορίζονται απ’ τα παλαιά διατάγματα.

 

 Ειδικότερα όμως με το νόμο αυτό ορίζουμε και επικυρώνουμε πιο αυστηρές τιμωρίες κατά των διοικητών.Γιατί αν όλες οι προαναφερθείς νόμοι δεν εφαρμοστούν με επιμέλεια και προσοχή, οι διοικητές θα πληρώσουν όχι μόνο το πρόστιμο που είχε οριστεί εναντίον τους, αλλά αυτό που είχε θεσπιστεί εναντίον των δραστών. Ωστόσο αυτά τα πρόστιμα δεν θα ανακαλούνται στην περίπτωση προσώπων που τιμωρήθηκαν δίκαια με την επιβολή αυτών των προστίμων, εξαιτίας της ιεροσυλίας τους"

Αυτοκράτορες Αρκάδιος και Ονώριος προς Καισάριο, Έπαρχο Πραιτoρίου - 396 μχ

"Τα προνόμια που είχαν δοθεί με τους παλιούς νόμους σε ιερείς, μινίστρους, πρεφέκτους ή ιεροφάντες των παλαιών μυστηρίων, γνωστούς με αυτά ή άλλα ονόματα, θα καταργηθούν εντελώς. Τα πρόσωπα αυτά δεν θα είναι μεταξύ των τυχερών που προστατεύονται με τέτοια προνόμια, αφού τα επαγγέλματά τους είναιπαράνομα"  (XVI.10.14)


Αυτοκράτορες Αρκάδιος και Ονώριος προς Ευτυχιανόν, Έπαρχο Πραιτορίου - 399 μχ

"Όσοι ναοί βρίσκονται στην επαρχία θα καταστραφούν χωρίς φασαρία και οχλαγωγία. Γιατί μόνο όταν θα έχουν γκρεμιστεί και εξαλειφθεί από προσώπου γης, θα έχει καταστραφεί και η υλική βάση επάνω στην οποία στηρίζονται οι δεισιδαιμονίες"  (XVI.10.16)


Αυτοκράτορες Αύγουστοι Αρκάδιος και Ονώριος προς Απολλόδωρο,
Ανθύπατο Αφρικής - 399 μχ

"Όπως ακριβώς με νόμο μας απαγορεύσαμε τις ειδωλολατρικές τελετουργίες, έτσι δεν επιτρέπουμε να καταργηθούν οι λαϊκές εορταστικές συγκεντρώσεις και η απόλαυση που παίρνουν όλοι από
αυτές. Έτσι αποφασίζουμε ότι, σύμφωνα με τα αρχαία έθιμα, θα εξακολουθήσουν να παρέχονται διασκεδάσεις στο λαό, χωρίς όμως θυσίες ή καταραμένη δεισιδαιμονία, και θα επιτρέπεται στον κόσμο να συμμετέχει σε εορταστικά συμπόσια όποτε το επιθυμεί" (XVI.10.17)


Αυτοκράτορες Αρκάδιος, Ονώριος και Θεοδόσιος προς Κούρτιο, 'Επαρχο
Πραιτορίου. - 408 μχ

"Τα φορολογικά εισοδήματα θα αφαιρεθούν απ’ τους ναούς για να ενισχύσουν το ταμείο για όφελος των πιστών στρατιωτών μας.Αν βρίσκονται ακόμη αγάλματα εντός ναών και ιερά τα οποία λατρεύτηκαν ή λατρεύονται ακόμη από ειδωλολάτρες, όπου κι αν συμβαίνει αυτό, θα ξεριζωθούν εντελώς, αφού αυτός ο κανονισμός έχει διατυπωθεί και επικυρωθεί πολλές φορές.

 

Τα ίδια τα κτίρια των ναών που βρίσκονται σε πόλεις, κωμοπόλεις ή στην επαρχία, θα παραχωρηθούν σε κοινή χρήση. Θα καταστραφούν όσοι βωμοί και ναοί βρίσκονται μέσα σε αυτοκρατορικά κτήματα και θα μεταφερθούν για πιο αρμόδιες χρήσεις.Οι ιδιοκτήτες τους θα υποχρεωθούν να τους καταστρέψουν.

 

Απαγορεύονται τα συμπόσια ή οποιαδήποτε άλλη επίσημη τελετή για τον εορτασμό ιερόσυλων τελετουργιών σε νεκροταφεία. Δίνουμε στους επισκόπους αυτών των περιοχών το δικαίωμα να χρησιμοποιούν εκκλησιαστική ισχύ για να τα αποτρέψουν.Επιπλέον, οι δικαστές που δεν επιβάλουν αυτούς τους νόμους, συνεργώντας έτσι με τους δράστες, θα πληρώσουν πρόστιμο είκοσι χρυσών λιβρών και το διοικητικό τους προσωπικό ένα ανάλογο ποσό" (XVI.10.19)


Αυτοκράτορες Ονώριος και Θεοδόσιος - 415 μχ

 

"Αν δεν φύγουν οι ιερείς της δεισιδαιμονίας απ’ την Καρχηδόνα πριν τις Καλένδες του Νοεμβρίου και επιστρέψουν στις κοινότητές τους, διατάσσουμε ότι θα τιμωρηθούν όπως τους αξίζει. Κατά τον ίδιο τρόπο, οι ιερείς σε όλη την Αφρική θα έχουν αντίστοιχη τιμωρία, εκτός αν αποχωρήσουν απ’ τις μητροπολιτικές πόλεις και επιστρέψουν στις κοινότητές τους.

 

    Επίσης, σύμφωνα με τη νομοθεσία του Γρατιανού, που τώρα βρίσκεται μεταξύ των αγίων, απαιτούμε ότι σε όσα μέρη που είχε εκχωρήσει το λανθασμένο δόγμα των παλαιών με ιερές τελετές, θα περιέλθουν στην ιδιοκτησία του αυτοκρατορικού ταμείου. Απ’ τη στιγμή που απαγορεύθηκε να δίνονται δημόσια χρήματα στην χυδαία δεισιδαιμονία, τα οφέλη απ’ αυτά τα μέρη θα αφαιρεθούν απ’ τους παράνομους ιδιοκτήτες τους. Αν όμως η γενναιοδωρία παλαιών αυτοκρατόρων ή η Μεγαλειότητά μας επιθυμεί να παραχωρηθεί κάποιο μέρος απ’ αυτή την περιουσία σε κάποια άτομα, αυτή η περιουσία θα παραμείνει στην κυριότητά τους έπ' άπειρον.Ορίζουμε ότι ο νόμος αυτός ισχύει σε όλη την αυτοκρατορική επικράτεια και όχι μόνον στην Αφρική.

Επίσης επιθυμούμε, όπως έχουν εκφράσει πολλές φορές οι νόμοι, πως αν τέτοιου είδους περιουσία ανήκει στη σεβαστή Εκκλησία, αυτή θα μπορεί να διεκδικήσει την περιουσία αυτή για λογαριασμό της.Συνεπώς, όλα τα κτήματα που άνηκαν σε μια δεδομένη στιγμή στη δεισιδαιμονία, που δίκαια απαγορεύθηκε, και όλοι οι τόποι που προηγουμένως ανήκαν στους Φρεδιανούς ή στους Δενδροφόρους, ή σε άλλους που έχουν διάφορα ονόματα και ειδωλολατρικά επαγγέλματα, και που προορίζονταν για τις εορτές και τις δαπάνες τους, θα μπορούν τώρα να ενισχύσουν το εισόδημα του οίκου Μας, αφού η προαναφερθείσα εσφαλμένη πίστη καταργήθει.Ασφαλώς, αν κάτι έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ σε θυσίες και άρα έχει εξυπηρετήσει την εξαπάτηση ανθρώπων, θα απομακρυνθεί απ’ τα λουτρά και απ’ τα αγαπημένα μέρη όπου συχνάζει το κοινό, έτσι ώστε να μη δοθεί αφορμή για σφάλματα" (XVI.10.20)
 

Αυτοκράτορες Ονώριος και Θεοδόσιος προς Αυρηλιανό, Έπαρχο Πραιτορίου - 416 μχ

 

"Αυτά τα άτομα που έχουν μολυνθεί από την ψευδή πίστη των ειδωλολατρών ή έχουν συμμετάσχει στις εγκληματικές ειδωλολατρικές τελέσεις, δηλαδή οι εθνικοί, δεν θα γίνονται δεκτοί στην υπηρεσία
Μας και δεν θα τιμούνται με διοικητικά ή δικαστικά αξιώματα" (XVI.10.21)

Οι ίδιοι Αυτοκράτορες προς Ασκληπιοδότο, Έπαρχο Πραιτορίου, 423 μχ
 
"Οι νόμοι που έχουν εκδοθεί μέχρι τώρα θα εξαλείψουν όσους ειδωλολάτρες υπάρχουν ακόμη, αν και πιστεύουμε ότι δεν έχει μείνει πια κανένας" (XVI.10.22)


Οι ίδιοι Αυτοκράτορες προς Ασκληπιόδοτο, 'Επαρχο Πραιτορίου - 423 μχ

 

"Προγραφή της περιουσίας και εξορία για όποιον συλληφθεί. Θα συγκρατηθούν όσοι ειδωλολάτρες συνεχίζουν με τις καταραμένες θυσίες σε δαίμονες, παρόλο που θα έπρεπε να τιμωρηθούν με την ποινή θανάτου"  (XVI.10.23)


Αυτοκράτορες Θεοδόσιος και Βαλεντινιανός προς Ισίδωρο, 'Επαρχο
Πραιτορίου - 435 μχ

"Απαγορεύεται σε όλους να επιμένουν σε άθλιες ειδωλολατρικές απόψεις, να προσφέρουν καταραμένες θυσίες και να συμμετάσχουν σε άλλες καταδικασμένες, με παλαιότερες αποφάσεις, τελετές. Διατάσσουμε ότι όλα τα ιερά και οι ναοί τους, που βρίσκονται ακόμη άθικτα, θα καταστραφούν με διαταγή των τοπικών αρχών και θα εξαγνιστούν με ύψωση εκκλησίας.Ας γνωρίσουν όλοι ότι αν, με αποδείξεις και ενώπιον ικανού δικαστή, εμφανιστεί ότι κάποιος έχει παραβιάσει το νόμο αυτό, θα τιμωρηθεί με την ποινή του θανάτου"  (XVI.10.25)


ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΕΙΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ

 Προς ειδωλολάτρας, ή τελούντες θυσίες εις ναούς

Αυτοκράτορας Κωνστάντιος Α’ προς Ταύρο, Έπαρχο Πραιτορίου  - 354 μχ

"Είναι απαίτησή μας να κλείσουν όλοι οι ναοί των πόλεων και επαρχιών στην οικουμένη, καθώς και να απαγορευθεί η είσοδος σ’ αυτούς, για να μη διαπραχθεί έγκλημα. Θέλουμε επίσης να απέχουν όλοι απ’ τις θυσίες. Διότι, αν κάποιος με κάποια δύναμη παραβεί το νόμο, θα τιμωρηθεί με αποκεφαλισμό. Αν οι διοικητές των επαρχιών αμελήσουν να τιμωρήσουν τέτοια αδικήματα, θα τιμωρηθούν με προγραφή και αντίστοιχη τιμωρία" 11.1


Αυτοκράτορες Αρκάδιος και Ονώριος προς Απολλόδωρο, Ανθύπατο Αφρικής - 399 μχ

"Oπως καταργήθηκαν με ισχύοντα νόμο οι βέβηλες τελετουργίες, έτσι δεν επιθυμούμε να απαγορευθούν οι συγκεντρώσεις στις πόλεις και η κοινή διασκέδαση. Επιτρέπουμε στο λαό να επιδοθεί σε απολαύσεις, σύμφωνα με τα παλαιά έθιμα, χωρίς όμως καμία θυσία ή καταραμένη δεισιδαιμονία. Επιτρέπουμε ακόμη και η συμμετοχή σε εορταστικά δείπνα, αν το απαιτήσει ο δήμος με ψήφο" (11.4.)

Αυτοκράτορες Ονώριος και Θεοδόσιος προς Δήμο Καρχηδονίων -  415 μχ

 

"Διατάσσουμε να προσαρτηθούν στο αυτοκρατορικό ταμείο όσοι τόποι υπάγονταν προηγουμένως στο θρησκευτικό σφάλμα των παλαιών. Αυτά όμως που σε οποιοδήποτε μέρος είχαν περιέλθει σε κάποια πρόσωπα, είτε ως δωρεά προηγουμένων ηγεμόνων είτε ως δική μας παραχώρηση, θα παραμείνουν ως μέρος της δικής τους περιουσίας έπ’ άπειρον. Αυτά βεβαίως που με πολλά διατάγματα έχουμε χαρίσει στη σεβαστή Εκκλησία, αυτοδικαίως θα τα διεκδικεί αυτή"  (11.5)

Αυτοκράτορες Βαλεντινιανός και Μαρκιανός προς Παλλάδιο, Έπαρχο Πραιτορίου- 451 μχ

"Κανείς δεν θα τιμήσει και δεν θα λατρέψει σε ναούς, οι οποίοι έχουν ήδη κλείσει.
Από τώρα και στο εξής δεν θα αποδίδονται οι τιμές που αποδίδονταν προηγουμένως σε ανόσια και μιαρά αγάλματα.Δεν θα στολίζονται με στεφάνια οι ανόσιοι ναοί, δεν θα ανάβονται ανόσιες φωτιές, δεν θα καίγονται θυμιάματα, δεν θα σφαγιάζονται θύματα, ούτε θα βρέχονται τα πάτερα με κρασιά για να διαπράττονται την ιεροσυλία αυτής της θρησκείας.

 

Επίσης όποιος τελέσει θυσία, ενάντια στους αυτοκρατορικούς νόμους Μας και τις απαγορεύσεις των ιεροτάτων παλαιών διαταγμάτων, και κατηγορηθεί δημοσίως και μπροστά σε δικαστή ότι έχει διαπράξει τέτοια εγκλήματα, θα τιμωρηθεί με την ποινή του θανάτου και προγραφή της περιουσίας του.Ας γνωρίσουν οι αξιωματούχοι ότι θα έχουν την ίδια ποινή με αυτούς που θυσιάζουν, αν εξακολουθούν να εορτάζουν παράνομες θυσίες που καταδικάζονται ρητώς.

 

Διότι, αν κάποιος αξιωματούχος αποκαλυφθεί ότι έχει διαπράξει τέτοιο έγκλημα, θα υποχρεωθεί να πληρώσει ο ίδιος στο αυτοκρατορικό ταμείο πενήντα χρυσές λίβρες και πενήντα λίβρες τα μέλη της ακολουθίας του"  (11.7)


Αυτοκράτορες Λέων και Ανθέμιος Σεβαστοί προς Διόσκωρο Έπαρχο
Πραιτορίου -  472 μχ

 

"Δεν θα τολμήσει κανείς να πράξει αυτά που απαγορεύθηκαν σ’ αυτούς που επιμένουν στις ειδωλολατρικές δεισιδαιμονίες, οι οποίοι γνωρίζουν ότι οι πράξεις τους είναι δημόσιο έγκλημα.Θέλουμε αυτές οι τελετές να σταματήσουν εντελώς και αν σε κάποιο λιβάδι ή σπίτι γίνει μια τέτοια τελετή, εν γνώσει του ιδιοκτήτη, αυτό το λιβάδι ή σπίτι θα προσαρτηθεί στο ταμείο της Εκκλησίας.Αυτός που εν γνώσει του έδωσε τη συγκατάθεσή του να μιανθεί ο τόπος του με τέτοιο έγκλημα, αν έχει κάποιο πολιτικό ή στρατιωτικό αξίωμα, θα αποπεμφθεί απ’ το αξίωμά του και θα χάσει την περιουσία του, επίσης θα βασανιστεί με μεταλλικά εργαλεία, σύμφωνα με το δημόσιο και ιδιωτικό δίκαιο, και θα οδηγηθεί σε διαρκή εξορία" (11.8)