Μανώλης Μητσιάς:Το Μνημόνιο έχει ένα άρθρο που λέει ότι το χρέος της Ελλάδας μπορεί να μεταφερθεί σε άλλη χώρα.

 «Η πληγή της χώρας μας είναι τα πολιτικά “τζάκια”»
ΣΤH ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΥ

Από τους πλέον συνεπείς του ελληνικού πενταγράμμου, ο Μανώλης Μητσιάς επέλεξε συνειδητά να μην παρεκκλίνει της πορείας που χάραξε ερμηνεύοντας μεγάλους Έλληνες συνθέτες. Σήμερα, που το σκηνικό της μουσικής έχει εντελώς διαφοροποιηθεί και οι «μεγάλοι» σχεδόν δεν υπάρχουν, εκείνος παλεύει συχνά με… Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες, προκειμένου να μην προδώσει την ιστορία του. Στη νέα του μουσική δουλειά, «Από τον Τσιτσάνη στον Χατζιδάκι», ιχνηλατεί τις διαφορές και τις ομοιότητες των δύο δημιουργών και ενώνει το έργο τους με τις ερμηνείες του.

Παράλληλα, είναι ένας πολιτικοποιημένος καλλιτέχνης, που παρακολουθεί τα όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα του 2010, ανησυχεί, θυμώνει και μπορεί και διατυπώνει τις απόψεις του «έξω απ’ τα δόντια».

Η φωνή του, δωρική και απόλυτα αναγνωρίσιμη. Στο προσωπικό του ρεπερτόριο, σημαντικά τραγούδια, που έχουν χαραχτεί στις μνήμες και τις ψυχές του ελληνικού λαού. Σαράντα χρόνια μιας γόνιμης και δημιουργικής πορείας, που συνεχίζεται απτόητη. Ο Μανώλης Μητσιάς είναι ένας καλλιτέχνης χαμηλών τόνων, που δεν διεκδίκησε ποτέ αυτό που του ανήκε στο τραγούδι. Στηρίχτηκε αποκλειστικά στην ειλικρινή και απλόχερη αγάπη του κοινού. Δεν χρησιμοποίησε τη δουλειά του για να αποκτήσει προσβάσεις, δεν έγινε «ημέτερος», δεν κυκλοφόρησε σε διαδρόμους. Διατήρησε πάντα στο ακέραιο την αξιοπρέπειά του.

Από τη Σύρο, τόπο καταγωγής της συζύγου του, και την όμορφη Ερμούπολη, όπου...
βρισκόταν, ο Μανώλης Μητσιάς μίλησε στα «Επίκαιρα», καταθέτοντας τις απόψεις του για τα όσα βασανίζουν την Ελλάδα σήμερα, για το σκοτεινό παρόν και το αβέβαιο μέλλον της.

Πιάνουμε το νήμα από τη νέα του δουλειά, όπου ενώνει το έργο δύο αγαπημένων του δημιουργών, με τη συνοδεία της Ορχήστρας Νυκτών Εγχόρδων του Δήμου Πατρέων, υπό τη διεύθυνση του Θανάση Τσιπινάκη. Πόση σχέση μπορεί να έχει ο Βασίλης Τσιτσάνης με τον Μάνο Χατζιδάκι, ώστε να συνυπάρξουν σε ένα διπλό CD με 43 τραγούδια;…

«Ανάμεσα στον Τσιτσάνη και τον Χατζιδάκι υπάρχει κοινή μελωδική ιδιοσυγκρασία που χαρακτηρίζει τη μουσική τους και αυτή θέλαμε να αναδείξουμε μέσα από το CD», επισημαίνει ο Μανώλης Μητσιάς. «Τόσο ο Τσιτσάνης όσο και ο Χατζιδάκις ήταν τελειομανείς. Επέμεναν ως συνθέτες στη λεπτομέρεια – ο καθένας, βέβαια, με το δικό του τρόπο. Από τον Χατζιδάκι κάτι τέτοιο το περιμένεις, αλλά από τον Τσιτσάνη ίσως όχι».

Ως άνθρωποι, ωστόσο, Χατζιδάκις και Τσιτσάνης πρέπει να ήταν πολύ διαφορετικοί…

Ο Μάνος ήταν πιο ανοιχτός άνθρωπος από τον Τσιτσάνη, που ήταν κλειστός και λιγομίλητος. Ο Χατζιδάκις μιλούσε, εξηγούσε τι ήθελε για τα τραγούδια του. Από την άλλη, ενώ στον Τσιτσάνη, που ήταν γνήσια λαϊκός άνθρωπος, άρεσε να καλαμπουρίζει, ο Χατζιδάκις ήταν πιο αυστηρός και σοβαρός. Εκτιμούσε, όμως, βαθιά τον Τσιτσάνη ως συνθέτη και έλεγε πως τα τραγούδια του για να παιχτούν χρειάζονταν μεγάλη ορχήστρα. Με τον Χατζιδάκι κάναμε και συναυλίες. Πήγαινα και στου Φλόκα και στο GΒ, όπου κάθονταν για ώρες με τον Νίκο Γκάτσο. Είχα την τύχη να συναναστραφώ αυτές τις κορυφές του πολιτισμού και είμαι ευτυχής γι’ αυτό.

Υπάρχει κάτι που θυμάστε από τους δύο συνθέτες που τους χαρακτηρίζει;

Και στους δύο δεν άρεσαν οι «καλκάντζες», τα λαϊκά γυρίσματα που κάνουν πολλοί τραγουδιστές για να εντυπωσιάσουν. «Αφαιρετικά», μου έλεγε ο Χατζιδάκις, ενώ ο Τσιτσάνης «ίσια ίσια». Το ζητούσαν διαφορετικά, αλλά εννοούσαν ακριβώς το ίδιο.

Είστε πολιτικοποιημένος καλλιτέχνης και λέτε ανοιχτά τη γνώμη σας. Υπάρχει τίμημα γι’ αυτό;

Πολιτικοποιημένος ήμουν πάντα και με τη σημασία της λέξης. Το έκανα γιατί ήθελα να αντιλαμβάνομαι τι γίνεται γύρω μου. Όχι σαν πολλούς αριστερούς που σηκώνουν, υποτίθεται, τα «λάβαρα της επανάστασης» για να βολευτούν, να πάρουν συναυλίες και ισχύ από τα πολιτικά κόμματα. Αγωνίστηκα, φυλακίστηκα και το έκανα για τα «πιστεύω» μου. Ακόμα και το τραγούδι το προσέγγισα μέσα από ένα ιδεολογικό πρίσμα. Δεν έγινα ποτέ τραγουδιστής των κέντρων διασκέδασης αλλά ούτε μισθοσυντήρητος διαφόρων υπουργών και κυβερνήσεων. Κανένα υπουργείο δεν ήταν ποτέ σπόνσορας στην καριέρα μου. Αντίθετα, πολλές καριέρες έχουν τις βάσεις τους στα διάφορα υπουργεία, επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις.

Θεωρείτε δηλαδή ότι βρίσκεστε εκτός… νυμφώνος;

Σαφώς. Σήμερα διοργανώνονται διάφορες συναυλίες, όπως πρόσφατα μία για το περιβάλλον, με πρωτοβουλία της κυρίας Μπιρμπίλη, στην οποία συμμετείχαν διάφοροι καλλιτέχνες. Πώς επελέγησαν οι συγκεκριμένοι και όχι κάποιοι άλλοι δεν το έμαθε ποτέ κανείς. Δεν υπάρχει καμία διαφάνεια σ’ αυτά τα πράγματα. Και, φυσικά, εγώ δεν εκλήθην. Επίσης, στο Θέατρο Βράχων του Βύρωνα και στο Θέατρο Πέτρας, όπου διοργανώνονται φεστιβάλ και το γραφείο που κλείνει τις συναυλίες μου καταθέτει κάθε χρόνο πρόταση για να δώσω συναυλία, ωστόσο ποτέ δεν έχει γίνει αποδεκτή. Οι λόγοι είναι πολιτικοί, όπως φαίνεται, και δείχνουν πόσο συντεχνιακά λειτουργούν αυτά τα φεστιβάλ. Εγώ δεν ανήκω, βλέπετε, στο γνωστό πολιτικό χώρο που τα ελέγχει. Μια φορά τηλεφώνησα στην κυρία που είναι υπεύθυνη για τις εκδηλώσεις στον Βύρωνα και τη ρώτησα γιατί δεν γίνεται δεκτή η πρότασή μου και έμεινε άφωνη, δεν ήξερε τι να μου απαντήσει. Αλλά και παλιότερα, πολλές φορές έμεινα έξω από τα πράγματα και τα τραγούδια μου δεν έβρισκαν το δρόμο τους για το κοινό. Μετά τη Μεταπολίτευση, το ΚΚΕ έκανε το ρεμπέτικο κτήμα του. Λες και το ρεμπέτικο γεννήθηκε το ’75. Αν δεν ανήκες στο κόμμα, διαγραφόσουν από το χάρτη. Ο ίδιος ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος ανήκε στο ΚΚΕ τότε, είχε πει στον Μίκη Θεοδωράκη: «Κάναμε τις ρεμπέτικες κομπανίες για να σε πολεμήσουμε»…

Τελικά, ο χαρακτηρισμός «αριστερός» ή «δεξιός» είναι θέμα «ταμπέλας»;

Σαφώς και είναι θέμα «ταμπέλας». Υπάρχουν δεξιοί που στη συμπεριφορά τους είναι πολύ ανθρώπινοι και αριστεροί που συμπεριφέρονται φασιστικά στον περίγυρό τους. Επίσης, συμβαίνει συχνά να παρατηρείται ιδεολογική απόσταση ανάμεσα στο δημιουργό και το έργο του. Υπάρχουν, δηλαδή, δημιουργοί που, ενώ το έργο τους είναι αριστερό, στην καθημερινότητά τους είναι πολύ χειρότεροι από κάποιους υποτιθέμενους δεξιούς. Σαν να έχουν διπλή προσωπικότητα. Είναι ένα σχήμα οξύμωρο…

Πιστεύετε ότι υπάρχουν βαριές πολιτικές ευθύνες των κυβερνήσεων για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα σήμερα;

Η Ελλάδα βρίσκεται σε δεινή οικονομική θέση. Είναι γεγονός. Ωστόσο, θα μπορούσαν να έχουν γίνει διορθωτικές κινήσεις πολύ νωρίτερα και ευκολότερα, ώστε να μην φτάσουμε εδώ που φτάσαμε. Όμως, φαίνεται, περιμέναμε το μάννα εξ ουρανού, το οποίο δεν ήρθε. Δυστυχώς, η Ελλάδα ποτέ δεν είχε αρχηγούς που να αγαπούν τον τόπο. Όλα αυτά τα χρόνια, μηδενός εξαιρουμένου, διοίκησαν άνθρωποι που κοιτούσαν πρώτα το συμφέρον τους. Η πληγή της χώρας μας είναι τα πολιτικά «τζάκια». Βαρέθηκα να κυβερνούν τη χώρα μας «Παπανδρέηδες» και «Καραμανλήδες». Από μικρό παιδί τα ίδια ονόματα ακούω. Σαν την ταινία «Φουρτουνάκηδες και Βροντάκηδες»!… Δεν υπάρχουν άλλοι να μας κυβερνήσουν;

Υπάρχουν; Εσείς τι λέτε;

Και βέβαια υπάρχουν και, αν καταφέρουν τα κόμματα να αλλάξουν και να γίνουν αληθινά δημοκρατικά, γιατί σήμερα δεν είναι, θα καταφέρουν αυτοί οι άνθρωποι να επιτελέσουν το έργο τους. Παρακολουθώ με συμπάθεια τη σοβαρή προσπάθεια που κάνει ο Αντώνης Σαμάρας, ο οποίος χαρακτηρίζεται από το ήθος του, μέσα σ’ ένα κόμμα όπου τα «τζάκια» έχουν βαθιές ρίζες· σ’ ένα κόμμα που είναι βουλιαγμένο και διαλυμένο τα τελευταία τριάντα χρόνια και έχουν εισέλθει πολλοί παρείσακτοι. Παλεύει να… σπάσει τα αβγά – μόνο έτσι θα καθαρίσει η ΝΔ. Όμως, εκείνοι που θα βγουν μέσα από τα τσόφλια θα συνεχίσουν να του βάζουν τρικλοποδιές και να ζητούν την ψήφο του ελληνικού λαού. Εδώ και είκοσι χρόνια κάνουν τα ίδια και ζητούν και πάλι στήριξη. Τώρα θ’ αλλάξουν; Ποντάρω στο «είδος» του Αντώνη Σαμαρά ως πολιτικού, μήπως καταφέρουμε και διασώσουμε την κατάσταση.

Ποιο είναι το πολιτιστικό επίπεδο των πολιτικών αρχηγών σήμερα;

Θα απαντήσω θυμίζοντας με ποιους έκανε διακοπές ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τα καλοκαίρια. Είχε δίπλα του ανθρώπους σαν τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Δημήτρη Χορν, τον Αλέξη Μινωτή – πολιτιστικές κορυφές δηλαδή. Σήμερα, οι πρωθυπουργοί μας είναι γνωστό με ποιους κάνουν παρέα όταν παραθερίζουν. Τα γράφουν οι εφημερίδες…

Για το Μνημόνιο τι έχετε να πείτε;

Ότι υπογράψαμε την καταδίκη μας. Είναι άθλιο. Είναι σαν να λέει στους Έλληνες: «Πεινάστε, φαλιρίστε, αυτοκτονήστε σήμερα, για να σωθεί η οικονομία». Έτσι θα σωθεί η οικονομία;… Αντί να βάλουν υψηλές εισφορές στους βιομηχάνους, αντί να ζητήσουν από κει να γίνουν κινήσεις που θα μπορούσαν αληθινά να βοηθήσουν τη χώρα, κόβουν τις συντάξεις και τα χρήματα του απλού λαού. Από την άλλη, προσπαθούν να πατάξουν, λένε, τη φοροδιαφυγή. Αφού πρώτα έδωσαν χρήματα από δω κι από κει για να εξασφαλίσουν την ψήφο τους και την εκλογή τους –γέμισε η Ελλάδα κότερα, «βόλεψαν» κόσμο, συγγενείς και «ημετέρους»–, τώρα πώς θα τους φορολογήσουν; Μάλλον μας κοροϊδεύουν… Γι’ αυτό έφτασαν σήμερα να λένε πολλοί: «Α, ρε Παπαδόπουλε» και «Πού ’σαι, Παπαδόπουλε;». Είναι ντροπή για την Ελλάδα και το δημοκρατικό πολίτευμα να αναπολούν μαύρες εποχές για τη χώρα…

Ο κόσμος, ωστόσο, δεν φέρει τη δική του ευθύνη;

Τη μεγαλύτερη ευθύνη την έχει ο κόσμος. Θέλει μόνο να βάλει το παιδί του σε μια δουλειά, να «βολευτεί», κι από κει και πέρα δεν τον νοιάζει τίποτα. Έμαθαν τον Έλληνα να κάθεται και να τρώει απ’ τα έτοιμα. Τα χρήματα της Ευρώπης. Τρία «πακέτα» Ντελόρ έπεσαν κι ένα σωρό επιδοτήσεις. Πήγα στο χωριό μου και τους είδα να κάθονται. Κι όταν τους ρώτησα τι καλλιεργούν, μου απάντησαν τίποτα. Και στην ερώτηση πώς ζουν, μου είπαν με την επιδότηση που έχουν εξασφαλίσει μέχρι το 2013. Μετά, όμως, που κόβονται οι επιδοτήσεις, τι θα γίνει; Θα βγουν στο δρόμο και θα ζητούν νέες. Και στην Αθήνα οι καφετέριες είναι γεμάτες από Νεοέλληνες που πίνουν το φραπέ τους. Ευτυχώς που έχουν αρχίσει και φεύγουν οι Αλβανοί, μήπως και αναγκαστούν και ξαναγυρίσουν στα χωριά τους και στα χωράφια τους οι Έλληνες, όλοι αυτοί που κατέβηκαν για να γίνουν δημόσιοι υπάλληλοι και να ζήσουν έστω και σ’ ένα πολύ μικρό διαμέρισμα στο Αιγάλεω ή στην Κοκκινιά, στην κυριολεξία ο ένας πάνω στον άλλο, περιμένοντας ένα μισθό. Όλη η ελληνική περιφέρεια έχει ερημώσει. Είναι λυπηρό. Ίσως, όμως, έτσι και κάτω από αυτές τις δύσκολες καταστάσεις που ζούμε, μπορέσουμε να επιστρέψουμε στις αληθινές αξίες της ζωής.

Το τίμημα για να βγούμε από την οικονομική κρίση ποιο θα είναι;

Πολύ μεγάλο. Παίζονται πολιτικά παιχνίδια εις βάρος μας. Η Τουρκία εποφθαλμιά τα εδάφη μας και την Κύπρο. Θέλει πετρέλαιο επίσης. Το Μνημόνιο έχει ένα άρθρο που λέει ότι το χρέος της Ελλάδας μπορεί να μεταφερθεί σε άλλη χώρα. Δηλαδή, μπορεί αύριο να βρεθούμε να χρωστάμε στην Τουρκία –όχι στην Ευρώπη ή στο ΔΝΤ–, κι αυτή να λέει: «Δώσε αυτό το νησί, δώσε αυτή την περιοχή και κλείνει το χρέος». Και το Μακεδονικό, επίσης άλλο θέμα που «καίει», έτσι θα κλείσει. Πρόκειται για μια ύπουλη και μεθοδευμένη επίθεση κατά της Ελλάδας. Σήμερα, ο πόλεμος είναι οικονομικός και τα όπλα είναι τα μέτρα που λαμβάνονται και τα μνημόνια που υπογράφονται…

ΠΗΓΗ 

Αν κάποιοι εξ υμών θεωρούν τις εκλογές ως μέσον ανατροπής των κατακτητών, εγκληματούν κατά του εαυτού τους. Δεν θα συμμετάσχουμε σε εκλογές τους όρους των οποίων καθορίζει ο εχθρός. Η μαζική αποχή και η απονομιμοποίηση των εκλογών τους είναι βασικός όρος ανατροπής των κατακτητών. Δεν πρέπει να παίξουμε θέατρο σε ένα έργο με δικό τους σενάριο. Εξηγούμαι περαιτέρω. Πώς είναι δυνατόν να λάβουμε μέρος στις εκλογές των κατακτητών χωρίς να έχει γίνει εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων από όλους τους ελληνοποιημένους εισβολείς; Χωρίς εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων δεν μπορούμε να συμμετέχουμε στις εκλογές τους.